Işıltılı Fikir Dünyası Yazılar

Psikiyatrist IQ Testi Yapar Mı? Geçen hafta, Kayseri’de, o eski kafede arkadaşlarımla buluşmuştum. Aradığım huzuru bulmak için birkaç gündür evden çıkmamıştım. Kafede bir köşe buldum, siparişimi verdim, sonra cebimden eski defterimi çıkardım. Hava soğuk ama kışın o tarifsiz havası vardı. O gün bir soru takılmıştı kafama, hep merak ettiğim bir şeydi: Psikiyatrist IQ testi yapar mı? Biraz düşündüm, acaba psikiyatristler gerçekten zeka ölçer mi? Bu soruyu ilk defa, bir psikiyatristle konuştuğumda sordum. Hatta o anda hissettiklerim, bu soruyu yıllardır kafamda tutmamın nedenini anlamamı sağladı. O Anki Hislerim: Merak ve Kaygı Birkaç yıl önce, hayatımın dönüm noktasındaki o zor dönemlerde, bir…

Kurtlar Vadisi Pusu: Polat Kimdir ve Ne Temsil Ediyor? Toplumları, kültürel yapıları ve değerleri anlamak, bazen en yaygın medya araçlarından yapılabilir. Türk televizyonlarının fenomenlerinden biri olan Kurtlar Vadisi Pusu, derinlemesine karakter analizleriyle toplumsal dinamikleri irdelerken, izleyicilere sadece aksiyon dolu sahneler sunmakla kalmaz; aynı zamanda kültürel ve toplumsal sorunlara dair önemli ipuçları da verir. Polat Alemdar karakteri, bu dizinin merkezinde yer alırken, toplumun farklı katmanlarına dair değerleri, güç mücadelelerini ve bireysel seçimleri simgeliyor. Ancak Polat’ı sadece bir kahraman ya da kötü adam olarak görmek, karakterin daha derin anlamlarını göz ardı etmek olacaktır. Polat Alemdar ve Toplumsal Cinsiyet Rolleri Polat Alemdar, tipik…

Gençlik Çağı Nedir? Farklı Perspektiflerden Bir Bakış Gençlik çağı… Hepimizin hayatında bir dönüm noktası, bazen karmaşık, bazen heyecan verici bir evre. Bu dönemde vücut değişir, düşünceler şekillenir ve kimlik arayışı başlar. Ama gençlik sadece biyolojik bir geçiş dönemi mi? Yoksa toplumsal, duygusal ve kültürel faktörlerin de etkisiyle daha derin bir anlam taşır mı? Bugün, gençlik çağına dair farklı bakış açılarına değineceğiz ve erkeklerin veri odaklı, kadınların ise toplumsal etkilerle harmanlanmış duygusal bakış açılarını karşılaştıracağız. Hadi, gelin, birlikte bu konuda düşünelim! Gençlik Çağının Biyolojik ve Psikolojik Boyutu Biyolojik açıdan, gençlik dönemi 12-24 yaş arası bir zaman dilimini kapsar ve vücutta önemli…

Biçimlendirici Ölçme Nedir? Eğitimde Gerçekten Ne Kadar Etkili? Eğitim sistemimizde hep duyduğumuz bir terim var: Biçimlendirici ölçme. Öğretmenlerin, öğrencilerin ilerlemesini ölçerken daha fazla odaklanması gereken bu yaklaşım gerçekten eğitimi dönüştürme gücüne sahip mi? Yoksa sadece bir başka popüler kavram mı? Herkes biçimlendirici ölçmenin “geliştirici” yönlerinden bahsediyor, fakat bu yöntem gerçekten her durumda işe yarıyor mu, yoksa öğretmenlerin iş yükünü artıran sadece bir yeni trend mi? Biçimlendirici Ölçmenin Tanımı ve Temelleri Biçimlendirici ölçme, öğrencilerin öğrenme sürecini şekillendiren, öğrenme boyunca sürekli geri bildirim sağlayan bir değerlendirme yöntemidir. Amaç, öğrencilere sadece ne kadar doğru bildiklerini göstermek değil; daha çok, nerelerde eksik olduklarını belirleyip,…

İrmik Tatlısı Diyette Yenir Mi? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Toplumlar, her gün yaptığımız tercihlerde dahi güç ilişkilerinin, toplumsal düzenin ve ideolojilerin izlerini taşır. Yemek yeme alışkanlıklarımız, yalnızca bireysel tercihlerimizle ilgili değildir; aynı zamanda toplumsal cinsiyet rollerinden, ekonomik yapıya, kültürel normlardan sağlığa kadar geniş bir yelpazede etki gösteren karmaşık bir yapıdır. Bir siyaset bilimci olarak düşündüğümüzde, diyet yapma veya yemek tercihleri de, toplumsal yapıları ve güç ilişkilerini yansıtan bir göstergedir. Örneğin, irmik tatlısı gibi geleneksel bir tatlının diyette yer alıp almayacağı, sadece bireysel bir seçim meselesi değildir; aynı zamanda iktidar, toplumun değerleri ve bireylerin bu değerlere nasıl adapte olduklarına dair…

Giriş – Neden Bu Konuyu Kurcalamak İstiyorum? Merhaba sevgili okuyucu — bu yazıda, Alevilik inancının nasıl ortaya çıktığına, farklı bakış açılarıyla yaklaşmak istiyorum. Bazıları bu inancı sadece İslâm içi bir mezhep olarak görürken; bazıları, köklerinin çok daha derinlerde, ön‑İslâmî kültürlere kadar uzandığını savunuyor. Benzer şekilde, Aleviliğe bakanlara göre bu oluşum hem objektif tarihsel verilerle hem de duygusal/toplumsal bağlarla şekillenmiş. İşte bu farkları — “erkeklerin objektif veri odaklı” ve “kadınların duygusal/toplumsal etkiler odaklı” metaforik perspektifiyle — gündeme getirmek istiyorum. Aleviliğin Kökenine Dair Temel Teoriler Şiî Kökenli Tez — Tarihsel ve Belgesel Verilerle Aleviliğin temelde, Hz. Ali ve Ehli Beyt’e duyulan bağlılıkla…

Çoban Aşısı Ne Zaman ve Nasıl Yapılır? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir psikolog olarak, bazen bir davranışı anlamak için dışarıdan bakmak yeterli olmaz. Bazen, insanların yaptıkları şeylerin arkasındaki bilinçdışı motivasyonları keşfetmek gerekir. “Çoban aşısı” gibi basit ve kırsal bir uygulama bile, aslında insan ruhunun ve toplumsal yapılarının derinliklerine dair anlamlar barındırıyor olabilir. Peki, bu davranışlar ne kadar bilinçli ve ne kadar içsel bir zorunluluktan kaynaklanıyor? Çoban aşısı, sadece bir tarım tekniği değil, aynı zamanda toplumsal bir davranış biçimi, insanın doğa ve çevresiyle kurduğu ilişkiyi yansıtan bir gelenektir. Bu yazımda, çoban aşısının teknik yönlerini bir kenara bırakarak, daha çok insanların bu…

Yaraların İyileşmesini Sağlayan Şey Nedir? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir Psikoloğun Meraklı Girişi İnsan psikolojisinin karmaşıklığı, her gün bir kez daha ilgimi çeker. Dışarıdan bakıldığında bazen görünen tek şey vücudun iyileşen yaraları olabilir, ama peki ya içsel yaralar? Psikolojik yaraların iyileşmesi, genellikle fiziksel iyileşmeden çok daha karmaşık ve zaman alıcı bir süreçtir. Peki, bir yaraya iyileşme süreci nasıl başlar? Ya da başka bir deyişle, bir insanın psikolojik yaraları nasıl iyileşir? Yaraların iyileşmesi, yalnızca fiziksel yaralanmalarla sınırlı değildir. İnsanlar, bir travmanın, kaybın, ilişkisel bir çatışmanın veya ruhsal bir zorluğun etkisiyle de yaralanabilirler. Bu yazıda, yaraların iyileşmesinde etkili olan psikolojik unsurları keşfedeceğiz.…

Verifikasyon Çalışması Nedir? Ekonomik Perspektiften Bir Analiz Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Ekonomistlerin en temel kaygılarından biri, kaynakların sınırlılığına karşılık insanların sonsuz taleplerinin yarattığı gerilimdir. Herhangi bir ekonomi, sınırlı kaynaklarla yapılacak sınırsız seçimlerle başa çıkmak zorundadır. Bu, sadece bireysel kararlar için değil, aynı zamanda toplumsal düzeydeki stratejiler ve politikalar için de geçerlidir. Kaynaklar her zaman sınırlıdır, bu yüzden her seçim, başka bir fırsattan vazgeçmeyi gerektirir. İşte bu noktada, verifikasyon çalışması gibi ekonomik analizlerin önemi ortaya çıkar. Verifikasyon çalışması, özellikle ekonomi ve finansal sistemler açısından, bir sistemin veya modelin doğruluğunu ve geçerliliğini test etme sürecini ifade eder. Bu çalışmanın temel amacı,…

Regüler Kalıp Ne Demek? Kültürlerin Kesişim Noktasında Bir Antropolojik Bakış Dünyanın dört bir yanındaki kültürler, insan vücudunun şekli ve bedenin giysilerle nasıl ilişkilendirildiği konusunda farklı bakış açılarına sahiptir. Bir antropolog olarak, her kültürün kendine özgü beden dili ve giyim sembolizmi üzerine derinlemesine düşündüğümde, insanların giysi kalıplarıyla olan ilişkilerinin, toplumsal yapıları, kimliklerini ve hatta ritüellerini nasıl şekillendirdiğine dair pek çok ilginç unsur ortaya çıkar. Bu yazıda, giysi kalıplarının “regüler” olma halini, antropolojik bir perspektiften inceleyecek ve toplumsal yapılar ile kimliklerin bu kavramla nasıl iç içe geçtiğini keşfedeceğiz. Regüler kalıp nedir? Ve bu kavram kültürlerarası çeşitlilikte nasıl anlamlar kazanır? Regüler Kalıp: Temel…