Narkotik Şube Neye Bakar?
Ankara’da bir akşam, hava biraz soğumuş, evde sadece mutfaktan gelen ışık yanıyor. Bilgisayarımın ekranında, karşımdaki veri kümesiyle uğraşıyorum. Bu aralar her fırsatta sayıların peşindeyim. Ekonomi okudum, veriyle uğraşmak benim işim, ama bazen kendi hayatımda da biraz hikaye arıyorum. Bugün, biraz da bu veri dünyasından çıkıp, herkesin mutlaka duyduğu ama çoğu zaman net bir fikrinin olmadığı bir konuya eğilmek istiyorum: Narkotik şube neye bakar?
Bunu düşünürken, çocukluk yıllarımdan gelen birkaç anı aklıma geliyor. Mahalledeki abiler, gece yarısı sokağa gelir, motorlarıyla hızla geçerdi. O zamanlar, kimse bu adamların ne iş yaptığını tam olarak bilmezdi. Zamanla öğrendim, onların bazıları narkotik şubenin peşinden giden, iz süren kişilerdi. Şimdi, bu yazıda, o çocukluk yıllarındaki merakımı giderecek bir şeyler yazmak istiyorum: Narkotik şube gerçekten neyle uğraşır?
Narkotik Şube Nedir?
Narkotik şube, halk arasında genelde ‘uyuşturucu polisleri’ olarak bilinse de işin içinde çok daha fazlası var. Aslında narkotik şube, sadece uyuşturucu ticaretini engellemekle kalmaz, aynı zamanda insanların uyuşturucuya ulaşmasını engellemek için çeşitli stratejiler geliştirir. Uyuşturucu madde kullanımı, sokaklarda satışı, imalatı gibi birçok alanda önleyici ve takip edici çalışmalar yapar.
İstanbul’da ya da Ankara’nın en yoğun caddelerinde, belki de her gün, narkotik şubedeki ekipler, görünmeyen bir savaşın içinde olurlar. Ama bizler, ne kadar yakın olsak da, genellikle ne yaptıklarını bilmeyiz. Genç yaşlarda, belki de birkaç arkadaşım sayesinde, narkotik şubenin o kadar fazla yüzeyini gördüm ki, bazen gerçeklikten uzaklaşmış gibi hissediyorum.
Narkotik Şube Ne Yapıyor?
Narkotik şube, her şeyden önce uyuşturucu ile mücadele eder. Ancak, basit bir “satışı engelleme” yaklaşımı yerine, çok katmanlı bir stratejiyle hareket eder. Yani sadece sokakta, elinde paketle gezen bir satıcıyı yakalamakla kalmaz, bu işi nasıl organize ettiklerini, maddelerin nasıl taşındığını, kimlerin bu işte yer aldığını da araştırır.
Örneğin, geçtiğimiz yıl, Türk polisi tarafından yayımlanan resmi verilere göre, narkotik şube, 2024’te 100.000’in üzerinde uyuşturucu yakalaması yaptı. Bu, aslında yalnızca sokak düzeyindeki yakalamaları değil, aynı zamanda uluslararası ağların çözülmesi, binlerce kilogram uyuşturucunun ele geçirilmesi anlamına gelir. Bu başarı, narkotik şubenin sadece yerel değil, küresel çapta ne kadar geniş bir takip ağına sahip olduğunun bir göstergesidir.
Bir başka örnek ise, İstanbul’da geçen sene yapılan operasyonlardan birinde, narkotik şube ekiplerinin, sokaklarda satış yapan 30 kişiyi takibe almasıydı. Yapılan araştırmalar sonucunda, bu kişilerin aslında büyük bir ağın parçası olduğu ortaya çıktı. İşin ilginç kısmı, bu ağın sadece Türkiye’de değil, yurt dışında da uzantıları vardı.
Uyuşturucu Ticaretini Engellemek İçin Yapılan Çalışmalar
Narkotik şube, uyuşturucu ticaretini engellemek için birçok farklı teknik kullanır. Bu, sadece sokak satıcılarıyla değil, aynı zamanda üretim ve dağıtım zincirinin üst kısımlarındaki kişilerle mücadeleyi de içerir. Sonuçta, tek bir satıcıyı yakalamak, çoğu zaman problemin sadece bir kısmını çözmektir.
Bir zamanlar, arkadaşlarımdan biri, geceyi geçirdiği bir parti sonrası anlatmıştı. O gittiği partinin birkaç gün sonrasında, içerideki bazı kişilerin narkotik şube tarafından takibe alındığını öğrendi. Bu tür bilgilerin aslında nasıl organize bir şekilde toplanıp işlendiği, bizim pek çoğumuzun görmediği bir gerçek. Her şeyin arkasında, ciddi bir planlama ve gözlem süreci vardır.
Yine de, narkotik şube sadece yakalamalar yapmaz; eğitim çalışmaları da düzenler. Uyuşturucunun zararları hakkında toplumda farkındalık oluşturur. Okullarda yapılan seminerler, ailelere yönelik bilgilendirme kampanyaları, sosyal medya üzerinden yayılan içerikler bunun bir parçasıdır. Bir zamanlar ben de, üniversitedeyken, bir eğitim seminerine katıldım ve o seminerde anlatılanlar gerçekten beni şaşırtmıştı.
Narkotik Şube ve Verilerin Gücü
Şimdi biraz da veri kısmına geçelim. Benim en çok ilgimi çeken kısmı da burası. Narkotik şube, operasyonları sırasında çok fazla veriyi işler. Satıcıların, alıcıların, dağıtıcıların, aracılık yapan kişilerin tüm hareketleri kaydedilir. Uyuşturucu trafiği, sadece sokaklarda değil, internette de hızla yayılır. Dolayısıyla, bu tür faaliyetleri tespit etmek, her geçen gün daha da zorlaşıyor.
2024’te, Türkiye’deki narkotik şubeler, teknolojiyi kullanarak sosyal medya üzerinden yapılan uyuşturucu satışlarını da takip etti. Yapılan araştırmalara göre, uyuşturucu ticaretinin yaklaşık %30’u sosyal medya ve dark web gibi platformlarda gerçekleşiyor. Narkotik şube, bu tür ticaretin önüne geçmek için sürekli olarak bu verileri analiz ediyor.
Sonuç
Sonuç olarak, narkotik şube sadece bir suçla mücadele birimi değil, aynı zamanda toplumun her kesimiyle işbirliği içinde olan, veri odaklı bir yapıdır. Uyuşturucu ticaretini engellemek için yürütülen her operasyon, aslında daha büyük bir düzenin parçasıdır. Yalnızca sokakta yakalanan bir torba uyuşturucu, bu işin görünen kısmıdır. Geriye kalan her şey, dikkatlice işlenmiş bir verinin, izlenen yolların ve titiz bir takibin sonucudur.